Phương pháp nội tiết tố
Biểu hiện của mụn trứng cá do nội tiết và lời khuyên của chuyên gia da liễu
Mụn trứng cá của phụ nữ trưởng thành thường được biểu hiện khá rõ ràng. Mụn phải được chữa trị đúng cách, nếu không chúng có thể gây ra sẹo vĩnh viễn trên mặt và cổ. Mụn trứng cá do thay đổi nội tiết cũng có nguyên nhân là do căng thẳng.
![]() |
MỤN TRỨNG CÁ DO NỘI TIẾT |
Mụn do nội tiết gây ra được nhận biết qua những biểu hiện bên ngoài nào:
Biểu hiện căn bản của mụn trứng cá ở phụ nữ trưởng thành không khác với mụn trứng cá ở tuổi thanh thiếu niên. Tuy nhiên, các biểu hiện viêm thường chiếm đa số, số lượng nhân trứng cá thường ít hơn. Biểu hiện thường tập trung chủ yếu ở nửa dưới mặt, đặc biệt ở cằm, hai bên góc hàm và quanh miệng (thường gặp ở phụ nữ). Bệnh ở mức độ nhẹ đến trung bình nhưng thường kéo dài và đáp ứng kém với điều trị.
Một số bệnh nhân còn có biểu hiện rậm lông, bất thường chu kỳ kinh nguyệt, chứng gai đen, rụng tóc, triệu chứng buồng trứng đa nang.
Lời khuyên của bác sĩ đối với những phát hiện lâm sàng và biện pháp để tiến hành điều trị mụn do nội tiết tố gây ra.
Đối với mụn do nội tiết tố, việc rửa mặt thường xuyên, dù có dùng sữa rửa mặt trị mụn hay không, sẽ giúp cho da luôn sạch sẽ và tránh bị viêm nhiễm do tác động của môi trường bên ngoài. Tuy nhiên, đó không phải là giải pháp có thể giải quyết một cách triệt để nguyên nhân gây ra mụn. Đối với các loại sản phẩm trị mụn, nếu có, kết quả chỉ làm mụn giảm đi trong một thời gian ngắn, rồi sau đó mụn sẽ tái phát và tiếp tục phát triển. Tuy nhiên, phương pháp nội tiết tố đã được kiểm nghiệm mang lại hiệu quả khá tốt đối với người bệnh và vẫn tiếp tục được nghiên cứu phát triển cho tới hiện nay.
Thuốc tránh thai và phương pháp chống Androgen là hai phương pháp điều trị nội tiết đã được quy định trong điều trị mụn trứng cá. Tránh thai đường uống nhẹ được sử dụng để điều trị mụn trứng cá cho những phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt không đều và tuyến bã nhờn sản xuất quá nhiều dầu trên mặt. Mụn trứng cá của phụ nữ trưởng thành thường được biểu hiện khá rõ ràng. Mụn phải được chữa trị đúng cách, nếu không chúng có thể gây ra sẹo vĩnh viễn trên mặt và cổ. Mụn trứng cá do thay đổi nội tiết cũng có nguyên nhân là do căng thẳng. Stress là một yếu tố quan trọng dẫn đến sự khởi đầu của mụn. Uống nhiều nước và có một chế độ ăn cân bằng có thể giữ cho bạn thoát khỏi sự căng thẳng và cách xa những biến dạng nặng của mụn trứng cá. Một lịch trình tập thể dục thường xuyên cùng với chế độ ăn uống cân bằng là rất quan trọng để giữ cho mụn trứng cá không xuất hiện. Một thói quen vệ sinh thường xuyên là tốt nhưng nếu quá lạm dụng sẽ vô tình gây chà xát, làm vỡ mụn dưới da, gây nghiêm trọng hơn so với tình trạng ban đầu. Cần bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời và bụi.
Liệu pháp nội tiết tố trong điều trị mụn trứng cá.
Mụn trứng cá không chỉ là nỗi ám ảnh của thanh thiếu niên mà còn làm đau đầu nhiều phụ nữ trưởng thành. Những đốm mụn đáng ghét không chỉ sưng đau mà còn làm bạn gái mất tự tin trong giao tiếp. Nếu để lâu dài, mụn trứng cá có thể để lại những “di tích” khó phai mờ như vết thâm, sẹo, rỗ… ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của bạn.
Mụn có thể xuất hiện trên mặt, lưng, cổ… bất cứ lúc nào trong khoảng 12-25 tuổi. Bắt đầu từ độ tuổi dậy thì, nội tiết tố trong cơ thể thay đổi, kích thích tuyến bã nhờn tiết ra nhiều dầu, thường là để bảo vệ da, nhưng khi dầu nhờn trộn lẫn với tế bào da chết gây bít lỗ chân lông, cộng với vi khuẩn thường trú trên bề mặt da, từ đó sẽ hình thành nhân mụn.Trong sinh hoạt hàng ngày, những yếu tố khác như khí hậu, thời tiết, môi trường, mỹ phẩm, stress sẽ làm cho nhân mụn phát triển nhanh chóng và trở nên trầm trọng hơn.
Đối với mụn do nội tiết tố, vì thế, việc rửa mặt thường xuyên, dù có dùng sữa rửa mặt trị mụn hay không, sẽ giúp cho da luôn sạch sẽ và tránh bị viêm nhiễm do tác động của môi trường bên ngoài. Tuy nhiên, đó không phải là giải pháp có thể giải quyết một cách triệt để nguyên nhân gây ra mụn. Hoặc đối với các loại sản phẩm trị mụn, nếu có, kết quả chỉ làm mụn giảm đi trong một thời gian ngắn rồi sau đó mụn sẽ tái phát và tiếp tục phát triển. Một phương pháp đã được nhiều chuyên gia da liễu nghiên cứu và kiểm nghiệm là phương pháp nội tiết tố, tức là đưa vào cơ thể các tác nhân làm chẹn thụ thể androgen, không cho nội tiết tố androgen hoạt động, nhờ đó làm giảm tác động của androgen lên tuyến nhờn một cách hiệu quả. Các loại thuốc trị mụn được kê để trị mụn nội tiết tố bao gồm thuốc tránh thai có kết hợp với liều lượng thấp estrogen, các loại thuốc có liều lượng thấp corticosteroid và các loại thuốc kháng nội tiết tố androgen.
Và để giúp các bạn gái hiểu rõ hơn về phương pháp trị mụn nội tiết tố, Trung tâm truyền thông giáo dục sức khỏe (T4G) thuộc Sở Y tế TPHCM đã tổ chức chương trình “Trò chuyện với thầy thuốc” với chuyên đề truyền thông “Chăm sóc sức khỏe bạn gái & mụn trứng cá” với sự tài trợ của công ty Bayer Healthcare Pharmaceutical Vietnam. Hội thảo sẽ do các bác sĩ nổi tiếng như bác sĩ da liễu Võ Thị Bạch Sương – Giảng viên ĐH Y dược Tp.HCM và chuyên viên tâm lý Đoàn Bắc Việt Trân – Chuyên viên tâm lý trung tâm Trung tâm phòng chống chấn thương và các bệnh không lây trình bày. Thông qua hình thức trao đổi, thảo luận, các bác sĩ sẽ tư vấn và chia sẻ kinh nghiệm cho bạn gái với các chủ đề: Mụn trứng cá là gì? Ảnh hưởng của mụn trứng cá đến sức khỏe ra sao? Những làn da nào dễ bị mụn? Thế nào là mụn trứng cá do nội tiết tố ở nữ? Mụn và những tác động tâm lý đối với bạn gái.
Bên cạnh đó, các bạn gái trẻ có thể tham gia nhiều hoạt động tại khu vực “Tự tin tỏa sáng”, khu vực “Sạch mụn đẹp da” và khu vực “Chăm sóc da”. Tại đây có rất nhiều các hoạt động thú vị như: chụp ảnh & tặng ảnh, tham gia cuộc thi hát “Tự tin tỏa sáng”, tham gia cuộc thi “Trắc nghiệm về da” và trò chơi “Cùng nhau làm đẹp”… Ngoài ra còn có hoạt động soi da miễn phí, chẩn đoán loại da và tình trạng da…Mỗi bạn gái tham gia chương trình cũng được phát một cuốn “Cẩm nang chăm sóc da” đặc biệt. Đây sẽ là tài liệu để bạn gái biết thêm nhiều phương pháp chăm sóc da mặt. Và rất nhiều quà tặng thú vị dành riêng cho các bạn gái đến tham gia chương trình
Mụn do nội tiết có chữa được không?
Em có rất nhiều mụn, đi khám ở bệnh viện thì bác sĩ nói mụn xuất phát từ bên trong nên không chữa được. Nếu em ăn và đắp sữa chua thì có trị hết mụn? Xin cho biết một số phưng phương pháp điều trị?
Trả lời:
Mụn trứng cá có rất nhiều nguyên nhân, kể cả tác động bên trong và bên ngoài. Nếu tác động bên ngoài như vệ sinh da chưa đúng cách, ánh nắng mặt trời… thì nguyên nhân bên trong gây ra trứng cá chủ yếu như nóng gan, thận yếu dẫn đến quá trình thanh lọc yếu, cơ thể nhiều độc tố, gây ra mụn.
Ngoài ra, một số tác động khác như căng thẳng, rối loạn nội tiết tố hay hoóc môn cũng là một trong những nguyên nhân bên trong gây nên mụn trứng cá. Bạn hãy cố gắng sinh hoạt điều độ, uống nhiều nước, hạn chế căng thẳng, lạc quan thì trứng cá sẽ không xuất hiện. Tất nhiên phải vệ sinh da sạch sẽ.
Việc ăn và đắp sữa chua chỉ là một biện pháp giúp cơ thể tăng cường vitamin và thanh mịn da mặt.
Tại các spa y tế của Việt Nam, đã có nhiều công nghệ điều trị trứng cá hiện đại. Một vài phương pháp chữa mụn mới để bạn tham khảo:
Công nghệ E light AC yes được coi là thiết bị y khoa có tác dụng loại bỏ mụn, triệt khuẩn. Chương trình ACNE version 5 có thể tiêu diệt vi khuẩn gây mụn bằng quang cảm ứng tự nhiên, đồng thời giảm hoạt động của tuyến bã và thu nhỏ lỗ chân lông nhờ đốt nóng sâu bằng tia hồng ngoại và RF. Không những thế, phiên bản mới này còn sử dụng sóng RF lưỡng cực, cải thiện cấu trúc cho da vị viêm tuyến bã. Khi bị mụn việc đầu tiên là phải giữ cho da sạch sẽ, sau đó nên điều trị ngay bằng E Light Syneron.
Sau khi điều trị bằng công nghệ, nên sử dụng phương pháp hồi phục cho da mụn để tránh tăng thời gian làm lành, tái tạo da và thu hẹp lỗ chân lông thô. Công nghệ đông khô D.N.A (một thành phần rất quan trọng trong tất cả các tế bào, lớp trung bì và lớp ngoại bì của da) của hãng mỹ phẩm uy tín Pevonia, sẽ giúp bạn điều này một cách nhanh nhất.
Ngoài ra, Deoxyribonucleic Acid đóng vai trò kích thích các Protein tổng hợp trong tầng sinh trưởng của da, quyết định việc sinh sản ra các tế bào da khỏe mạnh, giúp cho bề mặt da (chính là bề mặt các lỗ chân lông) luôn se khít lại.
Thành phần trên chiết xuất hoàn toàn từ thiên nhiên, sử dụng công nghệ đông khô vi hạt hóa và có khả năng thẩm thấu đến tận lớp màng đáy của tế bào da (tầng sinh trưởng), thu hẹp lỗ chân lông, cung cấp độ ẩm cần thiết giúp da không bị mất nước bề mặt do ngồi điều hòa quá nhiều.
Thông tin được tư vấn bởi:
Bác sĩ: Linh Hương
Viện nghiên cứu trứng cá
Mụn trứng cá và nội tiết tố:
Đại cương: Trứng cá là một bệnh của nang lông tuyến bã, mỗi nang bao gồm một sợi lông và các tuyến bã nhờn có nhiều thùy. Tuyến bã nhờn có chức năng tạo ra chất nhờn gọi là chất bã (Sebum). Trong điều kiện bình thường, chất bã dễ theo ống nang lông mà ra ngoài bề mặt da. Trong bệnh mụn trứng cá, chất bã đọng lại ở lỗ chân lông.
Trứng cá thường xuất hiện ở những vùng da có nhiều tuyến bã nhờn: đầu, cổ, ngực, lưng, chi trên và vai.
Mụn trứng cá có nhiều nguyên nhân trong đó nguyên nhân do nội tiết khá phức tạp và khó điều trị, đòi hỏi người thầy thuốc phải có nhiều kinh nghiệm và có kỹ thuật điều trị.
Mụn trứng cá do nội tiết tố gây ra không chỉ ảnh hưởng đến thanh thiếu niên mà còn có cả người trưởng thành. Sự khởi đầu của mụn trứng cá được kích hoạt bởi việc sản xuất một loại hormone gọi là Androgen. Androgen làm cho tuyến bã tăng trưởng lớn lên, khi Androgen sản xuất quá mức trên các tuyến bã sẽ gây bít lỗ nang lông gây ra mụn. Đồng thời mụn sẽ tăng lên khi có rối loạn kinh nguyệt, mang thai, stress, mất cân bằng nội tiết tố và bệnh buồng trứng.
Nếu phát hiện mụn có nguyên nhân là nội tiết thì làm cách nào để điều trị tận gốc?
Với mụn trứng cá do nội tiết, thì các phương pháp điều trị thông thường thường kéo dài và đáp ứng kém với điều trị. Nên đứng trước một tình trạng mụn trứng cá mới khởi phát ở tuổi trưởng thành cần loại trừ nguyên nhân do dùng thuốc, mỹ phẩm, phải khảo sát tình trạng bất thường nội tiết tố tiềm ẩn bên trong (làm các xét nghiệm cận lâm sàng cần thiết kiểm nghiệm tần suất cường Androgen: DHEAS/máu, testosterone tự do và toàn phần, tỉ lệ LH/FSH, siêu âm bụng, siêu âm buồng trứng). Khi đã tìm được nguyên nhân thì điều trị tận gốc cũng không khó.
Trên thực tế lâm sàng, bác sĩ chuyên khoa da liễu khi khám sẽ hỏi bệnh sử, tiền sử, độ tuổi và biểu hiện da là có thể biết mụn trứng cá do nguyên nhân gì. Chúng tôi khuyên khi bị mụn trứng cá dù nhẹ hoặc nặng nên tìm đến những thầy thuốc chuyên khoa da liễu có nhiều kinh nghiệm thì thời gian điều trị sẽ ngắn hơn, cách sử dụng thuốc cũng an toàn hơn.
Về điều trị mụn trứng cá do nguyên nhân nội tiết tố
– Về nguyên tắc, các loại thuốc sử dụng trong điều trị mụn trứng cá ở người trưởng thành không khác với điều trị mụn trứng cá ở tuổi thanh thiếu niên. Tuy nhiên, điều trị mụn trứng cá ở tuổi trưởng thành cần rất nhiều kiến thức và kinh nghiệm vì da của người lớn tuổi thường nhạy cảm hơn, khó dung nạp với một số thuốc bôi tại chỗ, dễ gây kích ứng, đỏ da, khô da. Nên thường dùng thuốc toàn thân như Cyproterone Acetate/Ethinyl Estradiol, Spironolactone, Flutamide, Glucocorticoide, Isotretinoin…
Đối với việc điều trị mụn trứng cá do nội tiết tố thì thời gian điều trị thông thường sẽ kéo dài bao lâu, và ảnh hưởng của việc điều trị này sẽ như thế nào (trước, trong, và sau khi điều trị)?
Thuốc điều trị mụn trứng cá do nội tiết tố như đã trình bày ở trên – hiện nay đang điều trị:
1. Thuốc ngừa thai: viên ngừa thai Cyproterone Acetate/Ethinyl Estradiol
(0.035mg Ethinyl oestradiol + 2mg Acetate De Cyroterone)
Vỉ 21 viên:
Bắt đầu uống một viên ngay ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt, sau đó mỗi ngày uống tiếp một viên vào một thời điểm thích hợp trong ngày, uống liên tục trong 21 ngày, nghỉ 7 ngày, trong thời gian này sẽ có hành kinh, sau thời gian 7 ngày tiếp tục uống vỉ thuốc khác. Thời gian điều trị vài tháng.
Đây là thuốc ngừa thai, chỉ dùng cho phụ nữ, không dùng cho nam giới.
Chú ý tác dụng phụ của thuốc nội tiết tố: rối loạn tiêu hóa, đau đầu, kích động, trầm cảm, đau răng, tức vú, giảm tính dục, giảm nhu cầu tình dục, nám mặt…
Do đó việc sử dụng thuốc này cần phải có sự thăm khác, hướng dẫn và theo dõi của bác sĩ chuyên khoa da liễu.
2. Acid Retinoique: (Isotretinoine – Roaccutane, Biệt dược= Acnotin, Isotina…)
Thời gian điều trị 12-16 tuần
Tác dụng phụ: khô môi, chảy máu cam, rối loạn tiêu hóa, tróc vảy, ngứa, rụng tóc, bong da lòng bàn tay…
Nên làm xét nghiệm lipid máu, công thức máu, chức năng gan trước, trong và sau điều trị.
Do nguy cơ gây quái thai, phụ nữ sử dụng thuốc tuyệt đối tránh mang thai trong thời gian sử dụng và hai tháng sau ngưng thuốc.
Trong quá trình điều trị cần đảm bảo những điều kiện tiên quyết chăm sóc da như thế nào để việc điều trị được thuận lợi và có hiệu quả?
Giữ da sạch, thông thoáng tránh viêm nhiễm bụi bặm do môi trường bằng cách dùng sửa rửa mặt dành cho da bị mụn hai lần một ngày.
Đeo khẩu trang khi đi ra ngoài
Uống nhiều nước
Ăn uống điều độ, ăn nhiều rau, trái cây giàu vitamin
Tránh dùng rượu bia, đồ kích thích, kiêng ngọt, béo
Ngủ đủ, không thức khuya
Tránh bị căng thẳng, mệt mỏi, lo âu
Rèn luyện thân thể, tập thể dục mỗi ngày.
Tóm lại, điều trị mụn trứng cá là một thách thức lớn đối với các thầy thuốc chuyên khoa da liễu. Do đó, việc điều trị khá khó khăn và tế nhị. Đối với bệnh nhân thì phải tuân thủ điều trị chăm sóc da, phải kiên trì vì thời gian điều trị lâu dài.
Thông tin được tư vấn bởi:
Bác sĩ: Linh Hương
Viện nghiên cứu trứng cá
Có phải mụn trứng cá chỉ do gan nóng?
Mụn trứng cá (bệnh trứng cá) là bệnh lý ngoài da thông thường, nhưng ảnh hưởng khá lớn đến diện mạo, tâm lý… của bệnh nhân khi mà lứa tuổi mắc bệnh chủ yếu là thanh thiếu niên với nhu cầu giao tiếp xã hội cao.
Hiện một câu hỏi được nhiều người đặt ra là: “Nguyên nhân nào gây nên tình trạng mụn trứng cá”? Có nhiều bài viết khác nhau đề cập đến vấn đề này, có tác giả cho rằng nguyên nhân do chế độ ăn uống, có tác giả cho là do nội tiết và cũng có một số tác giả lại cho rằng “Mụn trứng cá do gan nóng” gây nên…
Vậy thực chất nguyên nhân nào gây nên mụn trứng cá?
Như chúng ta đều biết: Mụn trứng cá biểu hiện trên da là hiện tượng viêm nang lông tuyến bã. Bình thường, tuyến bã nhờn – một loại tuyến tiết trong cơ thể, tiết ra chất bã nhờn (Sebum) có tác dụng làm trơn bề mặt da. Sự bài tiết của tuyến bã nhờn chịu ảnh hưởng trực tiếp của hormon sinh dục nam (Androgen). Khi hormon này hoạt động mạnh sẽ kích thích các tuyến bã nhờn tăng tiết, đào thải chất bã ra ngoài. Vì một nguyên nhân nào đó khiến miệng tuyến bã bị tắc nghẽn, hoặc tuyến bã nhờn bài tiết quá mức làm cho các chất tiết không được bài tiết kịp mà tích tụ tại lỗ chân lông. Nếu cộng thêm tác động của vi khuẩn có sẵn trong nang lông tuyến bã (P. acnes) tăng sinh, hoặc kèm theo bội nhiễm của một số vi khuẩn khác như: tụ cầu, P. ovale… gây nên tình trạng mụn mủ, mụn bọc với biểu hiện sưng, nóng đỏ đau. Trường hợp không bị nhiễm trùng sẽ tạo thành mụn đầu trắng, bị bịt kín. Khi mụn đầu trắng bị hở ra bên ngoài và gặp hiện tượng oxy hóa thì phần ngoài của nhân mụn sẽ trở thành màu đen, nên gọi là mụn đầu đen.
Một số yếu tố làm bệnh trứng cá nặng thêm như: yếu tố thần kinh (stress, mất ngủ…), thay đổi nội tiết (hay gặp ở lứa tuổi dậy thì, kỳ kinh nguyệt…), rối loạn tiêu hoá (táo bón), ăn đồ cay nóng, uống rượu bia nhiều…Kết hợp với việc chăm sóc da không đúng cách: thói quen nặn mụn, sử dụng mỹ phẩm không hợp với da và đặc biệt là việc lạm dụng chế phẩm bôi ngoài da chứa Corticoid (như Dexamethasol, Betamethazol…).
Theo quan niệm của Đông y, mụn trứng cá do phong nhiệt tích tụ ở kinh phế sinh ra (phế chủ bì mao), hoặc do huyết nhiệt, hoặc do ăn nhiều chất cay nóng, đường, mỡ sinh thấp nhiệt tích tụ trên da, hoặc do tỳ chuyển hoá kém (tỳ chủ vận hoá) làm giảm quá trình thanh thải nhiệt độc trong cơ thể,…ảnh hưởng tới cân bằng sinh lý da gây nên mụn trứng cá.
Tình trạng “gan nóng” có thể chỉ là một khía cạnh nhỏ gây nên mụn trứng cá, chứ không thể coi là nguyên nhân gây nên mụn trứng cá.
Do vậy, giúp phòng ngừa và điều trị hiệu quả mụn trứng cá cũng như ngăn ngừa mụn mọc thêm, các BS chuyên khoa da liễu đưa ra phác đồ khuyến cáo chung:
Rửa sạch mặt trước khi đi ngủ, ngay khi ra đường về. Không tự ý cạy, nặn mụn.
Trường hợp mụn mủ có thể bôi chế phẩm chứa kháng sinh, kháng khuẩn (khi dùng kháng sinh đường uống phải theo chỉ dẫn của bác sỹ), hoặc một số chế phẩm giúp giảm sừng hóa, tan nhân mụn.
Kết hợp uống các thảo dược có tác dụng từ từ giúp tái lập cân bằng sinh lý da, tăng hiệu quả điều trị mụn trứng cá của các thuốc tác dụng tại chỗ. Từ đó tạo tác dụng hiệp đồng giúp mụn trứng cá nhanh khỏi hơn đồng thời giảm nguy cơ mụn mọc thêm và tái phát. Trên thị trường, sản phẩm Viên ngừa mụn Hoa Linh với thành phần hoàn toàn tự nhiên, an toàn, thích hợp cho việc sử dụng một đợt kéo dài, đang được khuyến cáo dùng thích hợp cho người bị mụn trứng cá.
Đảm bảo chế độ ăn uống, sinh hoạt điều độ, hạn chế stress.
Trường hợp viêm da nặng, người bệnh nên đến bệnh viện, phòng khám chuyên khoa da liễu để khám và điều trị.
Thông tin được tư vấn bởi:
Lương y: Thùy Dung
Viện nghiên cứu trứng cá
Nguyên nhân gây bệnh trứng cá, điều trị và ngăn ngừa?
|
||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||
|
Thuốc Spironolactone có thể giúp cho mụn nội tiết hêt khong ạ? em có thể dung thuốc nay de tri mun noi tiet khong a, em dang bi mụn nội tiết đã 1 năm và tinh trang da rất tệ. nó chỉ ỏ cằm và quai hàm. và thuốc này uống bao lâu thi ngưng